Witamina B12 -jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru

Jaką rolę w organizmie pełni witamina B12?

Witamina B12 jest zaliczana do związku chemicznego, który pełni funkcję regulatora w procesie produkcji czerwonych krwinek.

Często na jej niedobór cierpią osoby, które nie jedzą mięsa, gdyż występuje ona głównie w produktach o zwierzęcym pochodzeniu.

Nazwa i dobowe zapotrzebowanie	Za co odpowiada, rola w organizmie człowieka	Źródła w pożywieniu	Skutki niedoboru	Dodatkowe informacje, uwagi
Witamina B12 (kobalamina, cyjanokobalamina) 2,4–2,8 μg	Jest niezbędna w syntezie kwasów nukleinowych, węglowodanów, a także niektórych lipidów i białek. Jest niezbędna w procesie krwiotworzenia w szpiku kostnym. Bierze udział w utlenianiu kwasów organicznych w komórce.	mleko, wątroba, nerki, ryby, ostrygi, żółtko jaj, mięso	Anemia złośliwa, trwałe uszkodzenia układu nerwowego	Nie występuje w roślinach i osoby stosujące dietę wegańską są zagrożone jej niedoborem. Jest syntezowana przez bakterie jelitowe oraz wydzielana przez błonę śluzową żołądka. Cukry wpływają niekorzystnie na florę jelitową i utrudniają jej wchłanianie

Witamina B12 – jaka jest jej rola w organizmie?

Witaminy B12 inaczej nazywana jest kobalaminą i występuje głównie w produktach o pochodzeniu zwierzęcym.

Razem z innymi witaminami z grupy B bierze czynny udział w procesach przemiany tłuszczy, białek i węglowodanów. Oprócz tego witamina B12 ma wpływ na syntezę kwasów DNA i RNA oraz białek.

Witamina B12 poprawia również funkcjonowanie układu nerwowego i bierze udział w produkcji czerwonych krwinek. Co ważne, witamina ta jest „składowana” w wątrobie i szpiku kostnym, skąd wraz z krwią rozprowadzana jest po organizmie.

Jaka powinna być dawka witaminy B12?

Dawka witaminy B12, jakiej potrzebuje organizm zależy od wieku człowieka. Starsi potrzebują więcej mikrogramów witaminy B12, a dzieci mniej. W zależności od wieku można przyjąć poniższe ilości witaminy B12:

• niemowlęta – 0,4 – 0,5 mcg,
• dzieci w wieku od 1 do 3 lat – 0,9 mcg,
• dzieci w wieku od 4 do 8 lat – 1,2 mcg,
• dzieci w wieku od 9 do 13 lat – 1,8 mcg,
• dzieci w wieku od 14 do 18 lat – 2,4 mcg,
• dorośli – 2,4 mcg,
• matki karmiące piersią – 2,6 mcg.

W jakich produktach jest najwięcej witaminy B12?

Witamina B12 występuje naturalnie w mięsie, drobiu, jajkach, rybach oraz mleku i produktach mlecznych.

Dlatego też wegetarianie mają zazwyczaj problem z niedoborami tej witaminy. Specjalnie dla nich stworzono płatki śniadaniowe o wysokiej zawartości witaminy B12, dzięki którym mogą oni uzupełnić braki minerałowe w swoim organizmie.

Bardzo często dochodzi do niedoborów witaminy B12, które związane są przede wszystkim z zaburzeniami odpowiedniego wchłaniania tej witaminy z pożywienia. Oprócz tego niedobory występują przy niedokrwistości złośliwej oraz zespole nieprawidłowego wchłaniania pooperacyjnego.

Zdarza się również tak, iż nie udaje się ustalić przyczyny niskiego poziomu witaminy B12 w organizmie.

Mimo tego, że w głównej mierze za niedobory odpowiada nieodpowiednia dieta lub choroby, to istnieją grupy ryzyka, które są szczególnie narażone na niedobory witaminy B12.

Do tej grupy należą osoby starsze.

Dzieje się tak, bowiem u seniorów w około 30% diagnozuje się zapalenie błony śluzowej żołądka, które powoduje zmniejszone wchłanianie witaminy B12 z pożywienia.

Kolejną grupą osób narażonych na braki witaminy są osoby, które cierpią na zaburzenia jelitowe.

Szczególnie chodzi tutaj o osoby obarczone celiakią oraz chorobą Lesniowskiego – Crohna.

U tych osób również pojawiają się problemy z odpowiednim wchłanianiem witaminy B12 z żywności. Ponadto do grupy ryzyka zaliczają się osoby z niedokrwistością megaloblastyczną, która jest zazwyczaj leczona domięśniowymi dawkami witaminy B12.

Jakie są objawy niedoboru witaminy B12?

Niestety objawy niedoboru witaminy B12 przez długi czas mogą dawać błędne oznaki i być mylone z niedoborem kwasu foliowego.

Dzieje się tak, gdyż niski poziom witaminy B12 obniża też poziom kwasu foliowego w organizmie. Osoby, które cierpią na niedobór witaminy B12 cechują się bladą lub lekko żółtą skórą.

Oprócz tego kolor lekko żółty przyjmują białka oczu. Braki witaminy B12 skutkują bowiem problemami z procesem wytwarzania czerwonych krwinek.

Organizm uwalnia bilirubinę wytwarzaną przez wątrobę i to właśnie ona daje żółtą barwę oczom i skórze chorego.

Osoby, które borykają się z niedoborem witaminy B12 są ciągle zmęczone i nie maja chęci do życia.

Dzieje się tak, gdyż braki witaminy B12 powodują zbyt małą ilość czerwonych krwinek odpowiadających za transportowanie tlenu w całym organizmie.

Takie problemy z transportem tlenu powodują osłabienie, zmęczenie i brak chęci do aktywnego spędzania czasu. Witamina B12 jest również bardzo ważna w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.

Dlatego też osoby z niedoborem tej witaminy mogą odczuwać drętwienia rąk i uczucie mrowienia w dłoniach i stopach. Niedobór witaminy B12 przyczynia się bowiem do uszkodzeń nerwów.

Długotrwałe niedobory prowadzą nawet do problemów z poruszaniem się, gdyż w ciele ludzkim zachodzą procesy powodujące zachwianie prawidłowej równowagi.

Na te powikłania najbardziej narażone są osoby starsze. Warto także wspomnieć o tym, iż dotychczas nie stwierdzono skutków ubocznych nadmiernego spożywania witaminy B12. Niekiedy następują tylko drobne objawy uczuleniowe.

Jak można zapobiegać niedoborom witaminy B12?

Warto zwracać dużą uwagę na spożywanie wystarczającej ilości mięsa, ryb i produktów mlecznych.

Osoby, które nie jedzą produktów pochodzenia zwierzęcego lub chorują na schorzenia ograniczające wchłanianie witaminy z żywności, powinny rozpocząć suplementację witaminy B12.

Witamina B12 odgrywa w ludzkim organizmie ogromną rolę.

Jej niedobory skutkują poważnymi stanami chorobowymi. Dlatego też tak ważne znaczenie ma dobór odpowiednich składników odżywczych w codziennej diecie, tak by organizm mógł wchłonąć jak najwięcej witamin i minerałów z pożywienia.