Nietolerancja laktozy – objawy, leczenie. Działanie preparatów z laktazą

Czym jest nietolerancja laktozy?

Laktoza to składnik mleka, który u niektórych osób może działać alergizująco. Substancja o nazwie laktaza znajduje się w mleku wszystkich ssaków. Odkryto ją już w 1619 roku przez włoskiego chemika Fabrizio Bartolettiego.

W Polsce mylnie uważa się niekiedy, że laktoza znajduje się jedynie w mleku krowim. Jest to spowodowane faktem, że mleko krowie jest najczęściej spożywane i powszechnie wykorzystuje się je w przemyśle spożywczym.

Laktoza znajduje się jednak w każdym mleku, które pozyskamy od ssaków. Istnieje jednak mleko, które w procesie produkcji jest pozbawione laktozy i może być spożywane przez osoby z alergią na ten składnik. Laktoza może znajdować się również w produktach, które bazują na mleku.

Składnik ten spotkamy w kefirze, maślance, jogurcie naturalnym lub serze. Największą ilość laktozy zawiera jednak mleko krowie, kozie i owcze. W serze żółtym, Feta lub topionym, zawartość laktozy jest marginalna. Przykrą wiadomością dla miłośników lodów jest informacja, że znajdziemy tam także laktozę, gdyż ich produkcja bazuje na mleku. Jeśli jednak nasz organizm dobrze trawi laktozę, to nie powinniśmy się obawiać jej spożywania.

Niektóre osoby mają jednak problem z tolerancją tej substancji. Warto tutaj wspomnieć, iż w niektórych krajach picie mleka jest praktycznie niespotykane, gdyż mieszkańcy nie trawią tam laktozy. Wymienić należy tutaj wybranych mieszkańców krajów azjatyckich, którzy mają inną dietę niż Europejczycy.

Przykładem są mieszkańcy Chin lub Japonii, gdzie mleko jest spożywane bardzo rzadko. Odwrotnie jest w niektórych krajach europejskich, gdzie mieszkańcy dobrze trafią produkty bazujące na mleku. Najwięcej produktów spożywczych spożywa się na terenie Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. 

Jakie są objawy nietolerancji laktozy?

Nietolerancja laktozy może objawiać się bólami brzucha i pojawieniem się biegunki. Osoby mające problem ze strawieniem laktozy znajdującej się w mleku mogą odczuwać nieprzyjemne wzdęcia, nudności i uczucie przelewania się w brzuchu. Większość objawów nie jest niebezpiecznych, ale niekiedy może dojść poważniejszych reakcji alergicznych, które spowodują nawet wymioty. Warto tutaj wspomnieć, iż w mleku oprócz laktozy znajduje się duża ilość wapna. Istnieją doniesienia na temat tego, że nadmierna ilość tego minerału w organizmie może być szkodliwa.

Podczas spożywania mleka wapno w dużej ilości jest dostarczane do organizmu, który jednocześnie je zaczyna intensywnie wydalać. W ogólnym rozrachunku może to powodować stan, gdy w organizmie powstaje niedobór tego minerału. Osoby mające alergię na laktozę mogą to sprawdzić w prosty sposób wykonując stosowne badania. Jeśli będziemy odczuwali nieprzyjemne dolegliwości po spożyciu mleka, to możemy udać się na badanie kału.

Innym badaniem wykonywanym w celu udowodnienia alergii na laktozę jest test doustny, gdzie podaje się laktozę. Lekarze zlecają często wykonanie test w kierunku tolerancji laktozę. Podczas wizyty u lekarze ustali on dokładnie, które badania będą konieczne do wykonania. W razie konieczności istnieje także szereg innych badań, które mogą ujawnić nietolerancję laktozy.

Czego nie wolno jeść przy nietolerancji laktozy?

Cierpiąc na nietolerancję laktozy należy ograniczyć spożywanie niektórych produktów bazujących na mleku. Bezwzględnie należy zrezygnować z mleka krowiego, które zawiera najwięcej nieprzyjaznej laktozy. Laktoza znajduje się jednak w także w innych rodzajach mleka. Duże ilości laktozy są w mleku kozim, które może powodować dolegliwości z układem pokarmowym. Mleko krowie jest jednak najczęściej spotykane na półkach sklepowych w Polsce.

Jeśli mamy alergię na mleko, to warto rozważyć zastąpienie je mlekiem roślinnym. Mleko produkowane z roślin może idealnie zastąpić to, które pochodzi od zwierząt. Walory smakowe takiego mleka są również dobre i jednocześnie dostarcza ono do organizmu wiele witamin i składników odżywczych. Świetnym pomysłem może być zamiana mleka zwierzęcego na mleko sojowe, kokosowe lub owsiane. Mleko kokosowe zawiera nasycone kwasy tłuszczowe, węglowodany i białko. Dietetycy podkreślają, że mleko kokosowe dostarcza do organizmu potrzebne średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe.

Kwasy te są niezwykle dobrze przyswajalne przez organizm i trawione. Mleko kokosowe może być świetnym dodatkiem do przygotowywanych deserów i ciast. Z mleka można bezproblemowo przygotować bitą śmietanę lub lody. Często mleko kokosowe jest wybierane przez osoby, które są na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej.

W składzie mleka nie znajdziemy nawet minimalnej zawartości alergizującej laktozy. Osoby cierpiące na nietolerancję laktozy powinny zrezygnować z produktów, które są wytwarzane z mleka. W codziennym jadłospisie nie powinny znaleźć się sery pleśniowe, maślanka lub kefir. Zdecydowanie odradza się jeść tłustej śmietany, która oprócz laktozy może zawierać niewłaściwe kwasy tłuszczowe. Tłusta śmietana może przyczyniać się do pojawienia nadwagi. 

Jak pozbyć się laktozy z organizmu?

Laktozę usuwa się z organizmu poprzez stosowanie odpowiedniej diety. W leczeniu nietolerancji laktozy nie stosuje się leczenia farmakologicznego. Usunięcie jednak produktów mlecznych z jadłospisu lub zamiana ich, może skutecznie rozwiązać problemy pokarmowe. Najlepiej, gdy zobaczymy objawy nietolerancji laktozy udać się do dietetyka. Doświadczony dietetyk przygotuje nam stosowny plan dietetyczny, który nie będzie bazował na produktach mlecznych. Niekiedy dopuszczalne będzie jedzenie produktów mlecznych w niewielkiej ilości.

Osoby z ostrą nietolerancją laktozy będą musiały jednak całkowicie zrezygnować z mleka i jego przetworów. Jeśli nie dostosujemy swojej diety do alergii na laktozę, to możemy doznać charakterystycznych objawów. Najczęściej na skórze pojawi się wysypka, wymioty, biegunka, kata lub nawet doznamy wstrząsu anafilaktycznego. Wystąpienie wstrząsu anafilaktycznego jest niebezpieczne dla zdrowia i może w skrajnych sytuacjach zagrażać życiu. Cierpiąc na nietolerancją laktozy nie należy bagatelizować tego schorzenia i najlepiej od razu podjąć się stosowania odpowiedniej diety unikającej produktów mlecznych.

Kiedy ujawnia się nietolerancja laktozy?

Nietolerancja laktozy objawia się względnie szybko od momentu, gdy spożywamy płynne mleko lub produkt bazujący na nim. Reakcja alergiczna jest jednak zależna od danej osoby i jej postępujących problemów. Osoby mocniej uczulone mogą odczuć pierwsze nieprzyjemne dolegliwości już po trzydziestu minutach.

U innych osób objawy alergiczne mogą wystąpić dopiero po upływie około dwóch godzin. Jeśli objawy będą zbyt intensywne, to konieczna może być wizyta u lekarza. Najczęściej objawy ogranicza się jednak do problemów z układem pokarmowym i pojawieniem się biegunki. Nieustanne bagatelizowanie problemu może jednak zaognić stan i doprowadzić do poważniejszych chorób. U niektórych osób mających cierpiących na nietolerancję laktozy obserwuje się postępowanie osteoporozy i występujące bóle stawów.

Czy nietolerancja laktozy mija?

Nietolerancja laktozy może przeminąć, gdy będziemy stosować się do odpowiedniej diety. Warto tutaj zaznaczyć, iż niektóre osoby cierpią na tak zwaną wrodzoną nietolerancję tej substancji. Nieleczony problem u takich osób może zagrażać w skrajnych przypadkach nawet ich życiu. Cukier mleczny jest jednak potrzebny do tego, aby prawidłowo wchłaniać wapń z pokarmu.

W produktach nabiałowych często znajdują się bakterie probiotyczne, które są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania jelit. Niekiedy potrzebne jest stosowanie tabletek, które dostarczają laktozę do organizmu. Enzym jest wtedy podawany we wspomnianych tabletkach lub kroplach. O dokładnym leczeniu decyduje wówczas lekarz prowadzący.

Czy przy nietolerancji laktozy można jeść jogurty?

Jogurty są niezwykle cennym pokarmem, gdyż dostarczają do organizmu potrzebne białko i wapń. W jogurtach znajdują się także bakterie probiotyczne, które regulują pracę jelit.

Zdrowa mikroflora jelit wpływa na odporność organizmu, która lepiej odpiera ataki bakterii i wirusów. Osoby cierpiące na nietolerancję laktozy powinny obserwować, czy spożywanie produktów fermentowanych wywołuje u nich niekorzystne objawy. W razie niepewności najlepiej udać się do dietetyka lub lekarza, który oceni sytuacją indywidualnie. Spożywanie jednak jogurtów, maślanki lub kefiru jest potrzebne, gdyż dostarcza bakterie probiotyczne. U większości osób ograniczone ich spożycie będzie dopuszczalne.

Czym jest kazeina?

Omawiając nietolerancję laktozy warto wspomnieć o substancji, która nazywa się kazeina. Jest to substancja, która znajduje się w mleku i może powodować uczulenie. Kazeinę spotkamy w mleku pochodzącym od kóz, owiec i krów. Niekiedy po spożyciu kazeiny w mleku można zaobserwować intensywny kaszel, problemy z oddychaniem i swędzenie skóry. Niestety substancja ta znajduje się w maślance, jogurtach i kefirze.

Białko to zdecydowanie nie powinny spożywać osoby, które mają na nie alergię. W wielu krajach, gdzie mleko jest powszechne w codziennej diecie białko to jest dobrze tolerowane. Jednym z krajów, gdzie dieta bazująca na mleku jest powszechna, to Mongolia i Kazachstan. W krajach tych popularny jest nawet napój alkoholowy o nazwie Kumys, który bazuje na sfermentowanym mleku.

Czy kazeina i laktoza to to samo?

Kazeina to zupełnie inna substancja niż omawiana laktoza. Obie substancje znajdziemy jednak w mleku w różnej ilości. W przypadku kazeiny mamy jednak do czynienia z białkiem, które jest uważane za najważniejszy składnik mleka. Laktoza w odróżnieniu od kazeiny jest cukrem, który potrzebuje w jelitach specjalnego enzymu do strawienia.

Oba składniki zawarte w mleku mogą być alergizujące i powodować niekorzystne objawy u osób spożywających nabiał. Możliwość spożywania substancji tych jest zależna od indywidualnych predyspozycji u danej osoby. W niektórych kulturach substancje te są nadzwyczaj dobrze tolerowane i mleko jest głównym pokarmem w codziennej diecie. W Polsce większość osób nie odczuwa niekorzystnych objawów przy piciu mleka lub spożywania produktów nabiałowych.

Podsumowanie wpisu pt. “Nietolerancja laktozy – objawy, leczenie. Działanie preparatów z laktazą”