Topinambur (słonecznik bulwiasty) – właściwości, zastosowanie

Co to jest topinambur?

Topinambur to ogólnie przyjęta nazwa słonecznika bulwiastego zwanego również karczochem jerozolimskim. Warto poznać właściwości lecznicze tej rośliny.

Czym jest topinambur?

Słonecznik bulwiasty to roślina wchodząca w skład rodziny astrowatych, czyli krewnych cykorii, słonecznika czy rumianku.

Jadalną częścią tej rośliny są bulwy, które mogą mieć kolor jasnego brązu lub też jasnego różu. Warzywo to przywędrowało z Ameryki Północnej za sprawą Krzysztofa Kolumba.

Nazwa tej bulwy pochodzi od plemienia, które w tamtym okresie zajmowało się jej uprawą, czyli od ludu Topinambooera. Roślina ta szybko zyskała sympatię kolonistów i na stałe została doceniona przez Niemców, Włochów czy Francuzów.

Co ciekawe topinambur trafił na stoły wcześniej niż ziemniak.

Na polskie stoły topinambur trafił dopiero w wieku XVIII. Co ciekawe, było to warzywo niezwykle popularne w Polsce przed II wojną światową.

Po latach zapomnienia, warzywo to powraca do łask. Słonecznik bulwiasty może przypominać ziemniaka, jednakże jest słodki w smaku i jest bogaty w błonnik, a dokładniej w inulinę. Ma ona prozdrowotne działanie.

Właściwości topinamburu

Warto nadmienić, że warzywo to składa się głównie z węglowodanów. Średnia wartość odżywcza wynosi około 17,4 grama na 100 gramów rośliny.

Nie znajduje się w nim wiele białka i nie ma w nim praktycznie żadnego tłuszczu.

Jest to znakomite źródło błonnika pokarmowego, ponieważ jest on bogaty w inulinę.

Inulina to rodzaj błonnika, który jest rozpuszczalny w wodzie. Co jest w niej wyjątkowego?

Inulina jest rozkładana przez bakterie znajdujące się w jelicie grubym, dlatego też błonnik ten uznaje się za jeden z najlepszych probiotyków, które mają stymulować dobrą pracę przewodu pokarmowego.

Topinambur to roślina, która idealnie sprawdza się do wspomagania zaparć, nawet tych przewlekłych. Regularne spożywanie tej bulwy można uznać za profilaktykę raka jelita grubego.

Co daje inulina?

Inulina doskonale zwiększa sytość po posiłku. Pomaga zmniejszyć wchłanianie cholesterolu z pokarmów. Stabilizuje stężenie cukru we krwi, ponieważ sprawdza się jako zahamowanie tempa przyswajania glukozy.

Topinambur chwalony jest za słodki smak, który może aromatem przypominać orzechy. Warto zaznaczyć, że może być on spożywany na surowo, jednakże nadaje się również jako dodatek do dań ciepłych w formie pieczonej czy gotowanej.

Ze względu na wysoką zawartość inuliny, należy go wprowadzać do diety stopniowo, ponieważ duże ilości bulwy zjedzone na raz mogą w pierwszych dniach wywołać biegunkę

Wraz ze zwiększoną częstotliwością spożycia topinamburu, nasz układ pokarmowy przyzwyczaja się do inuliny. Spożywając topinambur na surowo, należy pamiętać o tym, że jedzony ze skórką może być przyczyną wzdęć.

Słonecznik bulwiasty może być również składnikiem soku, który również używany jest to leczenia jelita grubego.

Co zawiera topinambur?

Roślina ta jest źródłem wielu pierwiastków, w tym żelaza, którego w stu gramach można znaleźć aż 3 gramy.

Stanowi to duży procent dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek dla kobiet i dzieci. Należy pamiętać o tym, że żelazo pochodzenia roślinnego wchłania się dużo gorzej niż pochodzenia zwierzęcego, dlatego też nie można stosować tej bulwy jako jedyne źródło tego pierwiastka.

Spożywając topinambur, można suplementować przy okazji inną witaminę – C, która jak wiadomo, bierze udział w przyswajaniu żelaza. Osoby, które są chore na nadciśnienie, powinny włączyć tę roślinę do swoje diety, ponieważ zawiera ona dużo potasu.

Potas to doskonały elektrolit, który sprawdza się w obniżaniu ciśnienia krwi, przez co może chronić przed rozwojem chorób serca takich jak choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar.

Jak jeść topinambur?

Poza właściwościami stricte zdrowotnymi warto wspomnieć również metody przyrządzania tej bulwy.

Na ogół można je przyrządzać, tak samo, jak ziemniaki. Mogą być gotowane w wodzie, na parze lub też pieczone. Te ostatnie, według wielu opinii są najsmaczniejsze.

Wiele osób decyduje się na dodanie surowego topinamburu do surówek, jednakże trzeba być świadomym tego, że surowy może wywoływać wzdęcia.

Najwięcej witamin w topinamburze znajduje się tuż pod skórką, dlatego też nie zaleca się obierania go, a jedynie szorowanie. Obrany ze skóry topinambur należy spryskać sokiem z cytryny lub octem po zanurzeniu w wodzie, ponieważ może on ściemnieć.

Topinambur najlepiej smakuje pieczony, jednakże sprawdza się jako dodatek w formie gotowanej.

Można dodawać go do zup, sosów, zapiekanek czy też przyrządzić purée, podobne do tego z ziemniaków. Za prawdziwy kulinarny hit są uznawane frytki z topinamburu.

Przygotować należy je jak te ze ziemniaków, jednakże smażą się one krócej, ponieważ szybciej przestają być surowe. Uwieńczeniem takich frytek może być posypanie ich czosnkiem, papryką czy innymi ulubionymi przyprawami.

Warto włączyć topinambur do swojej diety, ponieważ zawiera on potrzebne dla zdrowia pierwiastki chemiczne oraz doskonale sprawdza się jako profilaktyka raka jelita grubego. Osoby dbające o zdrowie często sięgają po tę roślinę.