Schizofrenia – przyczyny, leczenie, rodzaje, objawy początkowe

Schizofrenia – co warto wiedzieć?

Schizofrenia jest chorobą psychiczną, która przejawia się nieodpowiednim dostosowaniem zachowania chorej osoby do danej sytuacji. Konsekwencją takiego stanu jest często rozpad osobowości osoby chorej połączony z zaburzeniami normalnego funkcjonowania.

Schizofrenia jako poważna choroba psychiczna

Schizofrenia zaliczana jest do chorób przewlekłych i jej leczenie nie należy do najłatwiejszych. Osoba chora ucieka bowiem od świata, odsuwa się od rodziny i zamyka w sobie. Najczęściej występującym rodzajem schizofrenii jest ta paranoidalna. Badania nad chorobą dowiodły, że osoby cierpiące na tę przypadłość mają problem z neuroprzekaźnikiem, jakim jest dopamina. Jedna część mózgu osoby chorej ma nadmiar dopaminy, natomiast w drugiej są jej braki.

Takie nieodpowiednie zróżnicowanie poziomu dopaminy prowadzi do zakłóconego odczuwania sygnałów i bodźców pojawiających się ze świata zewnętrznego. Schizofrenia dotyka około 1% populacji. W równym stopniu mogą zachorować na nią zarówno kobiety, jak i mężczyźni.

Choroba nie oszczędza także ludzi młodych. Okazuje się bowiem, że aż połowę wszystkich zachorowań odnotowuje się u osób, które nie ukończyły jeszcze 30 roku życia. Schizofrenia jest chorobą stopniowo pogłębiającą się. Na początku rodzina chorego często nie zauważa niepokojących zmian w zachowaniu lub są one tłumaczone wydarzeniami życiowymi (stres lub traumatyczne przeżycie).

Schizofrenik stopniowo wycofuje się z aktywnego życia, przestaje wychodzić z domu i spotykać się z ludźmi. Osoba dotknięta chorobą zamyka się w sobie i staje się bardzo podejrzliwa do innych osób, które chcą jej pomóc. Niestety leczenie schizofrenii najczęściej trwa już do końca życia.

Choroba jest schorzeniem postępującym z epizodycznymi nasileniami objawów i stanami powrotu do częściowej, psychicznej sprawności.

Jakie są przyczyny schizofrenii?

Niestety do tej pory nie ma jednej, konkretnej odpowiedzi na pytanie o przyczyny schizofrenii. Są one bowiem nie do końca znane. Naukowcy wyodrębnili pięć czynników, które mają znaczenie w rozwoju choroby:

• czynniki psychologiczne,
• czynniki społeczne,
• czynniki genetyczne,
• czynniki biologiczne,
• czynniki środowiskowe.

Schizofrenia często dotyka osoby, które są obciążone genetycznie i środowiskowo.

Na zachorowanie narażone są najbardziej te osoby, u których krewnych w pierwszym stopniu pokrewieństwa zdiagnozowano tę chorobę.

Statystyki pokazują, iż ryzyko zachorowania dziecka na schizofrenię wynosi 46%, jeśli ta choroba dotknęła obojga rodziców.

Jeśli schizofrenia została wykryta u jednego z rodziców lub rodzeństwa to ryzyko zachorowania zmniejsza się do 6 i 9%. Oczywiście podatność genetyczna nie jest jedynym czynnikiem, od którego zależy występowanie schizofrenii.

Jej rozwój zależny jest także od innych czynników. Może być ona wynikiem traumatycznych wydarzeń, choroby somatycznej lub niewłaściwego wychowania. Dlatego też tak ważne w leczeniu choroby jest wsparcie bliskich, ich troska i wzajemna pomoc.

Badania dowiodły, że innym czynnikiem mającym wpływ na rozwój schizofrenii w przyszłości, mogą być komplikacje podczas porodu, które doprowadziły do czasowego niedotlenienia mózgu dziecka. Oprócz tego choroba dotyka osoby, które dorastały w rodzinach dysfunkcyjnych i patologicznych.

Jakie są objawy schizofrenii?

Rozpoznanie schizofrenii polega na występowaniu podstawowych objawów przez przynajmniej miesiąc. Zalicza się do nich:

• izolację chorego od bliskich i świata zewnętrznego, interesowanie się tylko własnymi uczuciami,
• pojawianie się zaburzeń myślenia, wypowiadanie słów nieodpowiednich do danych sytuacji (zaburzenia asocjacji),
• głębokie spłycenie emocjonalne i obojętność na wszystko.

Oprócz tych podstawowych objawów często dochodzi do występowania urojeń oraz omamów wzrokowych, słuchowych i czuciowych. Ponadto chory cierpi na luki w pamięci i przypisuje otoczeniu własne przeżycia.

Osoby chore na schizofrenię nie przyjmują do wiadomości tego, iż są chore. Dlatego też leczenie tej choroby jest tak trudne. Schizofrenik bowiem zaprzecza wszystkim swoim zachowaniom, nie widzi problemu i nie chce podjąć leczenia.

Co więcej, dopiero po pierwszym etapie leczenia u chorych pojawia się świadomość, że schizofrenia naprawdę ich dotknęła. Dlatego też tak ważne w leczeniu choroby jest wsparcie i pomoc bliskich. Bez ich udziału często niemożliwe jest przekonanie schizofrenika do rozpoczęcia leczenia.

Jak leczyć schizofrenię?

Leczenie schizofrenii trwa całe życie i polega tylko na leczeniu objawowym i wyciszającym. Ważne jest to, by zapobiegać nawrotom objawów i zmniejszyć zaostrzenia choroby. Leczenie schizofrenii to szereg działań, wśród których najważniejsze to:

• leki przeciwpsychotyczne – główny rodzaj leczenia,
• psychoedukacja i psychoterapia,
• terapia zajęciowa i niekiedy elektrowstrząsy.

Czasami mimo przyjmowania leków zdarzają się pacjentowi ostre napady choroby, które należy leczyć w szpitalu psychiatrycznym. Są to jednak sytuacje sporadyczne i zazwyczaj osoby chore na schizofrenię są leczone ambulatoryjnie w domu.

Schizofrenia to podstępna choroba, która zmienia całe życie człowieka dotkniętego tym schorzeniem. Dlatego też tak ważne jest to, by w porę zauważyć pierwsze sygnały świadczące o rozwoju choroby i podjąć odpowiednie leczenie.