Kwas foliowy, witamina B9 – właściwości, zastosowanie i rola w organizmie

Witamina B9 – podstawowe informacje

Choć każdy doskonale wie, jak ważne jest to, aby dostarczać do organizmu witaminy i minerały, to jednak bardzo często zdarza się tak, że wiele z nich ma się nieprawidłowy poziom.

Prowadzić to może do bardzo poważnych komplikacji zdrowotnych.

Nie da się ukryć, że witaminą, której prawie wszyscy ludzie mają zbyt małą ilość jest witamina B9. Czym ona jest, z jakiego powodu jej deficyt jest tak powszechny, a przede wszystkim, za co ona odpowiada i jak można ją skutecznie uzupełnić?

Nazwa i dobowe zapotrzebowanie	Za co odpowiada, rola w organizmie człowieka	Źródła w pożywieniu	Skutki niedoboru	Dodatkowe informacje, uwagi
Witamina B9 (kwas foliowy, folacyna) 0,3–0,4 mg	Jest niezbędnym koenzymem w procesie krwiotworzenia w szpiku kostnym. Uczestniczy w przenoszeniu i metabolizmie reszty jednowęglowej oraz w syntezie choliny, puryn i niektórych aminokwasów. Odpowiada za prawidłowy rozwój układu nerwowego rozwijającego się płodu. Warunkuje efektywną pracę układu odpornościowego. Jest niezbędna do produkcji endorfin.	mleko, drożdże, zielone warzywa liściaste (np. brukselka, szpinak) marchew, dynia, żółtko jaj, wątroba, morele, sok pomarańczowy	Uszkodzenia przewodu pokarmowego i zaburzenia w procesie trawienia (osłabione wchłanianie pokarmu w jelicie, biegunka). Anemia wraz z zapaleniem języka. Zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Nieprawidłowy rozwój łożyska i wady wrodzone płodu, poronienia.	Około 30% osób z zaburzeniami psychicznymi ma obniżone jej stężenie. Jest syntezowana przez bakterie jelitowe. Występuje prawie wyłącznie w połączeniu z witaminą B12. Jej niedobór występuje także u alkoholików, palaczy i kobiet ciężarnych

Czym jest witamina B9?

Od czego powinno się więc zacząć zdobywanie informacji na temat witaminy B9? Rzecz jasna na samym początku najważniejszą sprawą jest to, aby dowiedzieć się, czym ona tak w ogóle jest.

Witamina B9 to inaczej kwas foliowy. Substancja ta jest wymagana przez dosłownie każdą komórkę ludzkiego ciała przez cały okres życia człowieka. Co ciekawe, mówienie o jednej substancji jest bardzo dużym uproszczeniem, ponieważ na witaminę B9 składa się około 20 różnych substancji.

Dlaczego kwas foliowy jest tak ważny?

Skoro już wiadomo, czym jest witamina B9, warto się teraz dowiedzieć, jaka konkretnie jest jej rola w organizmie. Za co odpowiada kwas foliowy i jakie ma znaczenie dla ludzkiego ciała?

Przede wszystkim wiedzieć trzeba to, że kwas foliowy bierze czynny udział w procesie powstawania kwasów nukleinowych.

Te z kolei są materiałem budulcowym dla DNA, czyli ludzkiego genomu.

Sprawia to, że witamina B9 odpowiedzialna jest za budowanie i poprawne funkcjonowanie wszystkich obecnych w ciele komórek. Co więcej, kwas foliowy pełni bardzo ważną funkcję w zakresie tworzenia czerwonych krwinek, a także pomaga przekształcać homocysteiny do metioniny.

Ponadto kwas foliowy odgrywa kluczową rolę w poprawnym działaniu układu nerwowego, sercowo-naczyniowego, a także krwiotwórczego.

Pomimo jednak tego wszystkiego ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie wytwarzać witaminy B9.

Powoduje to, że musi być ona dostarczana do ciała z zewnątrz. Jak można się łatwo domyślić, skutki niedoboru tej witaminy mogą być naprawdę bardzo poważne. Z czym zatem się one wiążą?

Jakie są skutki niedoboru witaminy B9?

Pomimo tego, że witamina B9 pełni niezwykle ważną funkcję w poprawnym funkcjonowaniu całego organizmu, ciało nie jest w stanie samodzielnie jej wytwarzać. Powoduje to, że praktycznie każdy człowiek na ziemi cierpi w mniejszym lub większym stopniu na jej niedobór. Warto więc zastanowić się nad tym, jakie mogą być skutki deficytu tej witaminy.

Jakie daje to objawy?

Jak się okazuje, zdecydowanie najczęściej pojawiającymi się objawami są te od strony neurologicznej. Bardzo często osoba z niskim poziomem kwasu foliowego cierpi na zaburzenia wzroku i mowy, zmaga się z drętwiejącymi nogami i rękoma, może mieć poważne zaburzenia koncentracji i pamięci, a także często wpada w stany depresyjne lub psychotyczne. Standardowym objawem jest również zaburzenie chodu.

Rzecz jasna niedobór witaminy B9 nie ogranicza się tylko do objawów neurologicznych. Oprócz tego bardzo często osoby z nieodpowiednią ilością tej witaminy mają bladą cerę, dochodzi u nich do przebarwień płytki paznokci, pojawiają się owrzodzenia w jamie ustnej czy też często cierpią na bóle głowy i mają skrócony oddech.

Na sam koniec warto się jeszcze dowiedzieć, że deficyt witaminy B9 może doprowadzić do zaburzeń funkcjonowania różnego rodzaju układów w ciele. Często pojawiają się problemy trawienne, osteoporoza, różnego rodzaju choroby układu krążeniowego, zaburzenia płodu czy też stany zapalne.

Jaka jest odpowiednia ilość witaminy B9?

Jak więc widać, niedobory witaminy B9 mogą być naprawdę bardzo poważne. Warto więc zastanowić się teraz nad tym, jakie konkretnie jej ilości powinno się do ciała dostarczać. Czy dorosła osoba musi dziennie dostarczyć taka samą ilość jak dziecko?

Jak można się bez trudu domyślić, kluczowym czynnikiem determinującym ilość kwasu foliowego jest wiek. W przypadku małych dzieci zalecaną dawką jest 300 µg na dobę, w przypadku nastolatków i dorosłych 400 µg na dobę, a największą ilość powinny dostarczać do ciała kobiety w ciąży. W tym wypadku mowa nawet o 600 µg na dobę.

Co bardzo ważne, wiele czynników zewnętrznych jest w stanie spowodować, że człowiek powinien dziennie dostarczać o wiele większą ilość kwasu foliowego, niż mogłoby wynikać ze statystyk. Do takich szczególnie destrukcyjnych na poziom witaminy B9 czynników zaliczyć można życie w stresie, palenie papierosów, zbyt dużą ilość wypijanego alkoholu czy też zażywanie określonego rodzaju leków.

Jak można dostarczać witaminę B9 do organizmu?

Na sam koniec warto się jeszcze dowiedzieć, w jaki sposób można do ciała dostarczać odpowiednią ilość kwasu foliowego. Jak można się bez trudu domyślić, odpowiednią ilość można dostarczyć z pożywieniem. Gdzie zatem witaminy B9 jest najwięcej?

Nie da się ukryć, że najlepiej w tym wypadku postawić przede wszystkim na warzywa i owoce, których dodatkowo nie powinno się poddawać obróbce cieplnej. Szczególnie duże ilości kwasu foliowego znaleźć można w awokado, brokułach, jarmużu, szparagach, brukselce, a także w drożdżach, fasoli i szpinaku.